Po co nam parki narodowe?
Parki narodowe stworzono, by zachować różnorodność biologiczną i kulturową chronionych obszarów. Wyznaczone tereny podjęte są ochronie ścisłej, czynnej i krajobrazowej. Na terenach graniczących z parkiem narodowym wyznacza się dodatkowo otulinę parku narodowego, dodatkowy obszar chroniony otaczający park – w końcu przyroda nie funkcjonuje w granicach urzędowych wyznaczonych przez człowieka.
Parki narodowe w liczbach
W Polsce wyodrębniono 23 parki narodowe. Największy to Biebrzański Park Narodowy – który ma ponad 59 tysięcy hektarów. Z kolei województwo o największej powierzchni parków, wynoszącej aż 92,2 tys. hektarów, to województwo podlaskie. W województwie małopolskim jest zaś aż 5 parków narodowych. Najstarszymi parkami narodowymi powstałymi w 1932 r. są Białowieski PN i Pieniński PN. Najmłodszym parkiem narodowym jest zaś PN Ujście Warty, który powstał w 2001 roku.
Co roku parki narodowe odwiedza ponad 10 milionów turystów i liczba odwiedzających parki w ostatnich latach wzrasta. Według danych Ministerstwa Klimatu i Środowiska w 2020 roku najczęściej wybieranym parkiem przez turystów był Tatrzański PN, a najrzadziej Narwiański.
Co zagraża parkom narodowym?
Ministerstwo Klimatu i Środowiska przedstawiło projekt ustawy o parkach narodowych, w których nie znalazły się przepisy odblokowujące możliwość tworzenia nowych i poszerzania istniejących parków narodowych. Zamiast tego twórcy projektu umieścili w nim szereg rozwiązań, które dla przyrody będą zdecydowanie szkodliwe, ułatwią upolitycznienie parków narodowych i uzależnienie ich od różnych inwestycji publicznych, które interpretowane mogą być na wiele sposobów.
Innym zagrożeniem jest nadmierna wycinka drzew. Taka miała miejsce na przykład w Kampinoskim Parku Narodowym i choć KPN uspokaja, że są to działania ochronne, zgodne z zarządzeniem ministra klimatu i środowiska, to ekolodzy zapewniają, że ekosystem lasu powinien poradzić sobie z większością problemów sam.
Parkom narodowym zagraża także masowa pseudoturystystyka. Zwłaszcza tym najpopularniejszym. Turyści, często nieświadomi swoich złych nawyków, wychodzą poza wyznaczone ścieżki, zostawiają po sobie śmieci i nie wiedzą, że nie należy zachowywać się w parkach głośno, by nie straszyć zwierząt. Dlatego tak ważna jest edukacja, już od najmłodszych lat.
Przeczytaj także:
- Naturalnie, tajemniczo, bezpiecznie, czyli mechanizmy rządzące preferencjami krajobrazowymi
- Architekci krajobrazu z UPWr z wyróżnieniem za iluminację Ogrodu Botanicznego
